در سراسر دنیا، در حدود 250 میلیون نفر به هپاتیت سی مبتلا هستند و تخمین زده می‌شود که 300 میلیون نفر به نوع ب مبتلا باشند. علت پنج نوع اصلی هپاتیت آ، بی(b)، سی (c) ، دی، ایی، ایکس و جی ویروس‌ها هستند. علائم اولیه بیماری مشابه آنفولانزا هستند.
آناتومی کبد
کبد بزرگ‌ترین غده در بدن انسان است. وزن کبد تقریبا 1.36 کیلوگرم است. رنگ آن قهوه‌ای مایل به قرمز است و به چهار لب با اندازه‌ها و طول‌های مختلف تقسیم می‌شود. کبد همچنین بزرگ‌ترین ارگان داخلی است. کبد در زیر دیافراگم و سمت راست قفسه سینه است. خون از طریق شریان کبدی و سیاهرگ باب به کبد می‌رسد. سیاهرگ باب خون حاوی غذای هضم شده را از روده کوچک حمل می‌کند، در حالی که شریان کبدی خون غنی از اکسیژن را از آئورت حمل می‌کند. کبد از هزاران لوبول ساخته شده است و هر لوبول شامل چندین سلول کبدی می شود. سلول‌های کبدی، سلول‌های متابولیک اصلی کبد هستند.
هپاتیت چیست؟
هپاتیت التهاب کبد است. این بیماری می‌تواند محدود کننده باشد یا به فیروز( ایجاد جای زخم)، سیروز یا سرطان کبد منجر شود. ویروس‌های هپاتیت شایع‌ترین علت این بیماری در دنیا هستند، اما عفونت‌های دیگر، مواد سمی و بیماری های خود ایمنی نیز باعث ابتلا شخص به این بیماری می‌شوند. انواع هپاتیت در ادامه به تفصیل توضیح داده می‌شود، اما در اینجا به معرفی انواع آن می‌پردازیم:
- هپاتیت a ناشی از مصرف غذا یا آب آلوده است.
- نوع b یک بیماری مقاربتی است.
- هپاتیت c از طریق تماس مستقیم با خون فرد مبتلا به بیماری قابل سرایت است.
- یک فرد تنها در صورتی به نوع دی مبتلا می‌شود که پیش از این به نوع ب مبتلا شده باشد
- نوشیدن آب آلوده ممکن است منجر به ابتلا به ویروس هپاتیت ایی شود.
- بیماری‌های هپاتیتی را که نمی‌توان به یکی از شکل‌های ویروسی بیماری نسبت داد، نوع ایکس می‌نامند.
- هپاتیت جی نوع دیگری از این بیماری است که با یک ویروس مخصوصی ایجاد می‌شود
انواع
بیماری هپاتیت پنج نوع اصلی دارد که ناشی از ویروس هستند: آ، بی، سی، دی و ایی و همچنین دو نوع ایکس و جی که ناشی از ویروس نیستند. در ادامه به شرح هر کدام از انواع این بیماری می پردازیم
- هپاتیت آ (a)
این بیماری با خوردن غذا یا آب عفونی به وجود می‌آید. غذا یا آب می توانند با ویروسی به نامHAV ( ویروس هپاتیت آ) عفونی می‌شود. تماس دهانی مقعدی در طول رابطه جنسی نیز می‌تواند یکی از علت‌های این بیماری باشد. تقریبا هر کسی که به این بیماری مبتلا می‌شود می‌تواند به طور کامل از آن بهبودی پیدا کند و منجر به بیماری هپاتیت مزمن نمی‌شود.
- هپاتیت ب (b)
هپاتیت ب یک بیماری مقاربتی است. این بیماری ناشی از ویروس HBV ( ویروس هپاتیت b) است و با تماس با خون و مایعات خونی عفونی دیگر قابل سرایت است. موارد زیر موجب ابتلا به بیمار به این نوع می‌شوند:
- رابطه جنسی محافظت نشده با یک فرد مبتلا (منظور از رابطه جنسی محافظت نشده عدم استفاده از کاندوم است)، استفاده از سرنگی که پیش از این فرد مبتلا مصرف کرده است(بیشتر در بین معتادان و افراد که تزریقات استروئیدی انجام می‌دهند شایع است).
- سوراخ کردن پوست با سوزن‌های استریل نشده، برای مثال در حین خالکوبی کردن یا خراش برداشتن تصادفی پوست. افرادی که در مراکز بهداشتی کار می‌کنند در معرض خطر ابتلای تصادفی به بیماری هپاتیت به این شکل هستند. به اشتراک گذاشتن اقلام شخصی مثل مسواک یا تیغ اصلاح با فرد مبتلا از دیگر علت های ابتلا به این بیماری است.
- در صورتی که مادر مبتلا به هپاتیت بی باشد، احتمال سرایت آن به نوزاد از طریق شیر مادر وجود دارد.
- اگر فرد مبتلا به بیماری هپاتیت b، شخص دیگر را گاز بگیرد، احتمال سرایت بیماری وجود دارد.
کبد فرد مبتلا به این بیماری بی ورم می‌کند. بیمار به دلیل عفونت می‌تواند دجار آسیب دیدگی های شدید در ناحیه کبد شود که منجر به سرطان می‌شود. برای بعضی از بیماران، هپاتیت مزمن ( طولانی مدت یا دائمی) می‌شود.
- هپاتیت سی (c)
هپاتیت سی معمولا از طریق تماس مستقیم با خون فرد مبتلا قابل سرایت است. این بیماری ناشی از ویروس HCV( ویروس هپاتیت سی)است. در این بیماری کبد ورم می‌کند و آسیب می‌بیند. تنها 20 درصد از افراد مبتلا به هپاتیت c به سیروز دچار می‌شود. در بیماری نوع سی، مدفوع هیچگاه مسیر انتقال بیماری نیست.
استفاده نامناسب از داروی بی حس کننده منجر به انتقال ویروس‌های هپاتیت b و c می‌شود، علت عفونت می‌تواند آلودگی داروی بی حس کننده باشد و به آلودگی ناشی از آندوسکوپی ارتباطی ندارد.
- هپاتیت دی
تنها فردی که پیش از این به هپاتیت بی مبتلا شده باشد به هپاتیت دی مبتلا می‌شود. این بیماری ناشی از ویروس HDV ( ویروس هپاتیت دی) است.عفونت از طریق تماس با خون عفونی، رابطه جنسی محافظت نشده و سوراخ شدن پوست با سوزن‌های عفونی سرایت پیدا می‌کند. کبد فرد مبتلا ورم می‌کند.
- هپاتیتی ایی (e)
فرد با نوشیدن آبی که حاوی ویروس هپاتیت ایی است به این بیماری مبتلا می‌شود. کبد ورم می‌کند، اما پیامدهای طولانی مدتی ندارد. عفونت همچنین از طریق آمیزش مقعدی-دهانی قابل سرایت است.
- هپاتیت ایکس
در صورتی که بیماری فرد از نوع آ، بی، ثی، دی یاایی نباشد به آن هپاتیت ایکس می‌گویند. به عبارت دیگر، نوع ایکس ناشی از ویروس ناشناخته‌ای است.
- هپاتیت جی
این بیماری ناشی از نوعی ویروس (HGV) است. هپاتیت جی معمولا هیچ علامتی ندارد و در صورت بروز علائم، آنها خیلی خفیف هستند.
هپاتیت خود ایمنی چیست؟
در بیماری هپاتیت خود ایمنی (هپاتیت اتوایمیون)، سلول‌های کبدی توسط سیستم ایمنی بدن دچار التهاب می‌شوند. علت این مشکل تا کنون ناشناخته می‌باشد. این بیماری مزمن می‌باشد و اکثر بیماران با درمان‌های به موقع می‌توانند زندگی عادی خود را بدون مشکل بگذرانند، ولی در صورتی که هپاتیت خود ایمنی به موقع تشخیص داده نشود و در درمان آن وقفه ایجاد شود، می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود.
هپاتیت خود ایمنی اغلب سلول‌های کبد را فرا می‌گیرد، اما گاهی می‌تواند مجرای صفراوی داخل کبد را نیز دچار التهاب کند. این بیماری بیش از 70% موارد در خانم‌ها و دختران جوان دیده می‌شود . البته در مردان نیز این بیماری وجود دارد و حتی بچه‌ها نیز از ابتلا به این بیماری مصون نیستند.
در برخی موارد این بیماری هیچ علائمی ندارد و در طی بررسی های معمول آزمایش‌های کبدی یافت می‌شود. گاهی بیماری‌های دیگری که با سیستم ایمنی مرتبط هستند و جزو بیماری‌های خود ایمنی به حساب می‌آیند مانند بیماری‌های تیروئیدی (مانند کم کاری تیروئید یا پر کاری یا گواتر) همراه این بیماری یافت می‌شوند.
هدف از درمان هپاتیت خود ایمنی کاهش التهاب می‌باشد و با توجه به نقش سیستم ایمنی بدن بیمار در روند آن درمان اصلی این بیماران با داروهای ایمونوساپرسیو (مهارکننده ایمنی) صورت می‌گیرد. این داروها از تهاجم سیستم ایمنی به سلول‌های کبدی جلوگیری می‌کنند.
در اغلب موارد درمان هپاتیت خود ایمنی چندین سال زمان می‌برد، و در صورت تشخیص و درمان به موقع این بیماری، مبتلایان به آن می‌توانند از طول عمر طبیعی بهره‌امند شوند.
علائم و نشانه‌ها
بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت علائم خفیفی دارند یا اصلا هیچ علائم یا نشانه‌ای ندارند. شایان ذکر است که مدفوع فرد مبتلا همیشه برای افراد دیگر واگیردار و مسری است. وقتی علائم هپاتیت ظاهر شدند، عموما بین 15 روز تا 6 ماه از ابتلای فرد به بیماری گذشته است.
مرحله اولیه هپاتیت مرحله حاد نامیده می‌شود. علائم این مرحله شبیه آنفولانزای خفیف هستند و شامل موارد زیر می‌شوند:
- اسهال
- خستگی
- کم اشتهایی
- تب خفیف
- درد عضلانی یا مفصلی
- تهوع
- دل درد خفیف
- استفراغ
- کاهش وزن
مرحله حاد هپاتیت معمولا خطرناک نیست، مگر اینکه بسیار شدید شود یا به سرعت گسترش پیدا کند که ممکن است منجر به مرگ شود. با وخامت وضعیت بیمار، این علائم ظاهر می‌شوند:
- مشکلات گردش خون (تنها در آن نوع بیماری که ناشی از مصرف مواد مخدر و داروهای شیمیایی)
- تیره شدن ادرار
- گیجی (تنها در آن نوع بیماری که ناشی از مصرف مواد مخدر و داروهای شیمیایی)
- خواب آلودگی (تنها در آن نوع بیماری که ناشی از مصرف مواد مخدر و داروهای شیمیایی)
- بزرگ شدن طحال (تنها در بیماری هپاتیت ناشی از مصرف الکل)
- سردرد (تنها در آن نوع بیماری که ناشی از مصرف مواد مخدر و داروهای شیمیایی)
- کهیر
- خارش پوست
- مدفوع روشن، مدفوع حاوی چرک
- زرد شدن رنگ پوست، قسمت سفید رنگ چشم و زبان (یرقان)
علائم پس از مرحله هپاتیت حاد به عوامل مختلفی به خصوص نوع بیماری بستگی دارد.
علت
بیماری هپاتیت a معمولا با خوردن غذا یا نوشیدن آبی که با مدفوع حاوی ویروس آلوده شده سرایت پیدا می‌کنید. این نوع هپاتیت کم خطرترین نوع هپاتیت است، زیرا تقریبا به خودی خود بهبود پیدا می‌کند. همچنین، این نوع از بیماری منجر به التهاب مزمن کبد نمی‌شود. اما حدود 20 درصد از افراد مبتلا به این نوع بیماری به اندازه ای مشکل پیدا می کنند، که باید در بیمارستان بستری شوند و هر سال حدود 100 نفر در نتیجه نارسایی کبد ناشی از هپاتیت a جان خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل است که به هر کسی که در معرض خطر عفونت قرار دارند و همچنین تمامی افرادی که دچار بیماری کبدی هستند ، واکسن هپاتیت a تزریق شود.
ویروس هپاتیت آ عموما از طریق کنترل نامناسب غذا، تماس با اعضای خانواده، اشتراک گذاشتن اسباب بازی در مهدکودک‌ها و خوردن حلزون صدف دار خام گرفته شده از آب‌های آلوده قابل سرایت است. خوردن غذا در رستوران نیز ممکن است شما را در معرض ابتلا به نوع آ قرار دهد. افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به هپاتیتa قرار دارند:
- مردان همجنس باز
- افراد که فعالیت شغلیشان به نحوی است که با فاضلاب سروکار دارند
- افرادی که آمیزش دهانی-مقعدی دارند
- معتادان تزریقی
- کارمندان و کودکانی (مخصوصا کودکانی که پوشک استفاده می‌کند) که در مهدکودک هستنند
- افرادی که با پستاندارانی مثل میمون‌ها و بوزینه سرو کار دارد
- افرادی که در محیط‌های شلوع و با تهویه ضعیف زندگی می‌کنند
هپاتیت بی از طریق آمیزش جنسی (هپاتیت از طریق آمیزش جنسی راحت‌تر از ویروس HIV قابل سرایت است)، انتقال خون (که بیشتر در گذشته اتفاق می‌افتاد) و اشتراک سرنگ توسط معتادان تزریقی قابل سرایت است. ویروس هپاتیت بی می‌تواند در حین تولد یا مدت زمانی پس از آن از مادر به کودک انتقال پیدا کند. ویروس همچنین در بین اعضای خانواده قابل سرایت است. افراد دیگری که در معرض خطر هستند شامل افراد مبتلا به نارسایی کلیوی که همودیالیز (روشی که به تصفیه خون کمک می‌کند) انجام می‌دهند یا افرادی که فرد مبتلا به ویروس هپاتیت b به آنها عضو اهدا می‌کند.
اغلب بزرگسالان مبتلا به هپاتیت بی بهبود پیدا می‌کنند، اما درصد کمی از آنها ناقل آن می‌شوند. ناقلان می‌توانند بیماری را به افراد دیگر انتقال دهند، حتی وقتی که علائم هپاتیت ناپدید شده باشد. درصد کمتری از بزرگسالان که نمی‌توانند با ویروس مبارزه کنند دچار هپاتیت b مزمن می‌شود. افراد مبتلا به نوع بی مزمن همانند ناقلان می‌توانند ویروس را انتقال دهند.
حدود 400 میلیون نفر از مردم سراسر دنیا، ناقلان مزمن این ویروس هستند. حدود 1 میلیون نفر در سراسر دنیا هر ساله به هپاتیت بی مبتلا می‌شود. نوع بی بیماری شایع‌ترین علت سیروز و سرطان کبد در سراسر دنیا است.
هپاتیت c معمولا از طریق تماس با خون یا سوزن‌های آلوده از قبیل سوزن‌های خالکوبی قابل سرایت است. اگر چه هپاتیت سی تنها علائم خفیفی دارند یا اصلا هیچ علامتی ندارند، در حدود 20 تا 30 درصد از آنها در عرض بیست تا سی سال بعد از ابتلا به سیروز، سرطان کبد یا هر دو مبتلا می‌شوند. برخلافنوعb، هپاتیت c کمتر از طریق آمیزش جنسی قابل سرایت است.
تنها افرادی که پیش از این به هپاتیت b مبتلا شده‌اند به نوع دی نیز مبتلا می‌شوند و باعث وخیم شدن هپاتیت b می شود. این بیماری از مادر به فرزند و از طریق آمیزش جنسی قابل سرایت است. نوع دی اگر چه شیوع کمتری دارند،اما خطرناک‌تر است، زیرا دو ویروس همزمان بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. همانند نوع a، این نوع از طریق آلودگی مدفوع قابل سرایت است و منجر به هپاتیت مزمن نمی‌شود. این نوع از هپاتیت تنها کمی خطرناک‌تر از هپاتیت آ است.
هپاتیت ایی باعث بیماری شدید و مرگ زنان باردار می‌شود. ویروس‌های دیگر نیز باعث به وجود آمدن هپاتیت می‌شود. این ویروس‌ها شامل ویروس اپشتن بار (اغلب به مونونوکلئوز مرتبط است)، ویروس آبله مرغان (که باعث بیماری آبله مرغان می‌شود)، ویروس تب خال(HSV) و سیتومگالوویروس (CMV) می‌شوند.
اگر چه ویروس‌ها شایع‌ترین علت هپاتیت هستند، علت‌های دیگری از قبیل بیماری خودایمنی کبد، چاقی، مصرف مواد الکلی، سم یا مصرف نامناسب داروهای تجویزی مشخص و داروهای غیرتجویزی مثل تیلنول دارد. این نوع از هپاتیت‌ها علائم مشابه ای دارند و باعث التهاب کبد ناشی از هپاتیت ویروسی می‌شوند، اما مسری نیستند.
تشخیص
- معاینه فیزیکی: پزشک در طول معاینه فیزیکی به آرامی شکم شما را فشار می‌دهد تا درد یا التهاب را تشخیص دهد. او همچنین بزرگ شدن کبد را تشخیص می‌دهد.در صورتی که پوست یا چشم‌های شما زرد شده باشد، پزشک در طول معاینه متوجه آنها می‌شود.
- بیوپسی کبد:بیوپسی کبد یک آزمایش کم تهاجمی است که شامل برداشتن نمونه‌ای از بافت از کبد است. به عبارت دیگر، این کار از طریق پوست و همراه با یک سوزن قابل انجام است و به جراحی نیاز ندارد. این آزمایش به پزشک این امکان را می‌دهد تا وجود التهاب یا عفونت یا آسیب دیدگی کبد را تشخیص دهد.
- آزمایش‌های عملکرد کبد: در آزمایش‌های عملکرد کبد از نمونه‌های خون برای تعیین عملکرد کبد استفاده می‌شود. این آزمایشات بررسی می‌کنند که آیا کبد پسامد خون، پروتئین و آنزیم‌ها را تصفیه می‌کند، یا خیر. سطوح آنزیم بالای کبد نشان می‌دهد که آسیب دیده است.
- اولتراسوند: در روش فراصوت شکم، از امواج فراصوت برای گرفتن تصویر از ارگان‌های داخل شکم استفاده می‌شود. این آزمایش مایع درون شکم، بزرگ شدن کبد یا آسیب دیدگی کبد را نشان می‌دهد.
- آزمایشات خون:آزمایشات خون برای تشخیص این مساله مورد استفاده قرار می‌گیرند که حضور پادزهرها و پادگن های ویروس هپاتیت در خون نشان می‌دهد یا تایید می‌کند کدام ویروس باعث هپاتیت می‌شود.
- هپاتیت a: این نوع بیماری معمولا درمان نمی‌شود. در صورتی که علائم ناراحتی زیادی به وجود می‌آورد استراحت در رختخواب توصیه می‌شود. در صورتی که دچار تهوع یا اسهال شده‌اید، پزشک رژیم غذایی مخصوصی را برای شما توصیه می‌کند تا از کم آب شدن بدن یا سوء تغذیه جلوگیری شود. واکسیناسیون با کمک به بدن در تولید پادزهرهایی که با این نوع عفونت مبارزه می‌کنند از عفونت‌های هپاتیت نوع a جلوگیری می‌کند. اغلب کودکان در 12 ماهگی و 18ماهگی واکسن هپاتیت را دریافت می‌کنند. واکسیناسیون برای بزرگسالان نیز موجود است.
- هپاتیتb : بیمارمبتلا به استراحت نیاز دارد. این بیمار به رژیم غذایی نیاز دارد که سرشار از پروتئین و کربوهیدرات است.این رژیم غذایی برای ترمیم سلول‌های آسیب دیده کبد و همچنین محافظت از کبد استفاده می‌شود. در صورتی که این رژیم غذایی کافی نباشد، پزشک اینتروفن را تجویز می‌کند. اینتروفن یک عامل ضد ویروس است.
- هپاتیت c: برای این بیماران داروهایی مانند ریباویرین و… تجویز می‌شود.بیماران مبتلا به هپاتیت سی که روش درمانی استاندارد hcv را دریافت می‌کنند، با مصرف مکمل‌های ویتامین ب 12 به بهبودی قابل توجهی دست پیدا می‌کنند. بر طبق گفته محققان، اضافه کردن ویتامین ب 12به روش درمانی استاندارد، توانایی بدن را در مبارزه با ویروس به شدت بهبود می دهد. بر طبق مطالعات، بیمارانی که به سختی درمان می‌شوند با مصرف ویتامین ب 12 به خوبی بهبود پیدا می‌کنند.رژیم دارویی فاقد اینترفرون 90 درصد بیماران مبتلا به هپاتیت سی را درمان می‌کند. برطبق یک مطالعه جدید، رژیم دارویی فاقد اینترفرون بی خطر است و بیش از 90 درصد از بیماران مبتلا به سیروزکبد را در عرض 12 هفته درمان می‌کند.
- هپاتیت دی: این نوع بیماری با دارویی که آافا اینترفرون نام دارد درمان می‌شود. بر طبق یک مطالعه، بین 60 تا 97 درصد از افراد مبتلا به هپاتیت دی حتی پس از درمان بار دیگر به این بیماری مبتلا می‌شوند.
- هپاتیت ایی: در حال حاضر هیچ روش درمانی مخصوصی برای درمان هپاتیت ایی وجود ندارد. با توجه به اینکه عفونت این بیماری اغلب حاد است، عموما به خودی خود برطرف می‌گردد. به افراد مبتلا به این نوع عفونت اغلب توصیه می‌شود که استراحت کافی داشته باشند، مایعات و مواد مغذی زیادی بنوشند و از مصرف مواد الکلی خودداری کنند.
- هپاتیت غیر ویروسی: در صورتی که فرد به هپاتیت غیرویروسی مبتلا شده باشد، پزشک باید مواد مضر را خارج سازد. این کار با تنفس سریع یا استفراغ انجام می‌شود. برای بیماران مبتلا به هپاتیت ناشی از مصرف مواد مخدر، داروهای کورتیکواستروئید تجویر می‌شود.
درمان
روش‌های درمانی به نوع بیماری هپاتیت و حاد یا مزمن بودن عفونت بستگی دارد.
- هپاتیت a: این نوع بیماری معمولا درمان نمی‌شود. در صورتی که علائم ناراحتی زیادی به وجود می‌آورد استراحت در رختخواب توصیه می‌شود. در صورتی که دچار تهوع یا اسهال شده‌اید، پزشک رژیم غذایی مخصوصی را برای شما توصیه می‌کند تا از کم آب شدن بدن یا سوء تغذیه جلوگیری شود. واکسیناسیون با کمک به بدن در تولید پادزهرهایی که با این نوع عفونت مبارزه می‌کنند از عفونت‌های هپاتیت نوع a جلوگیری می‌کند. اغلب کودکان در 12 ماهگی و 18ماهگی واکسن هپاتیت را دریافت می‌کنند. واکسیناسیون هپاتیت برای بزرگسالان نیز موجود است.
- هپاتیتb : بیمارمبتلا به استراحت نیاز دارد. این بیمار به رژیم غذایی نیاز دارد که سرشار از پروتئین و کربوهیدرات است.این رژیم غذایی برای ترمیم سلول‌های آسیب دیده کبد و همچنین محافظت از کبد استفاده می‌شود. در صورتی که این رژیم غذایی کافی نباشد، پزشک اینتروفن را تجویز می‌کند. اینتروفن یک عامل ضد ویروس است.
- هپاتیت c: برای این بیماران داروهایی مانند ریباویرین و… تجویز می‌شود.بیماران مبتلا به هپاتیت سی که روش درمانی استاندارد hcv را دریافت می‌کنند، با مصرف مکمل‌های ویتامین ب 12 به بهبودی قابل توجهی دست پیدا می‌کنند. بر طبق گفته محققان، اضافه کردن ویتامین ب 12به روش درمانی استاندارد، توانایی بدن را در مبارزه با ویروس به شدت بهبود می دهد. بر طبق مطالعات، بیمارانی که به سختی درمان می‌شوند با مصرف ویتامین ب 12 به خوبی بهبود پیدا می‌کنند.رژیم دارویی فاقد اینترفرون 90 درصد بیماران مبتلا به هپاتیت سی را درمان می‌کند. برطبق یک مطالعه جدید، رژیم دارویی فاقد اینترفرون بی خطر است و بیش از 90 درصد از بیماران مبتلا به سیروزکبد را در عرض 12 هفته درمان می‌کند.
- هپاتیت دی: نوع دی با دارویی که آافا اینترفرون نام دارد درمان می‌شود. بر طبق یک مطالعه، بین 60 تا 97 درصد از افراد مبتلا به هپاتیت دی حتی پس از درمان بار دیگر به این بیماری مبتلا می‌شوند.
- هپاتیت ایی: در حال حاضر هیچ روش درمانی مخصوصی برای درمان هپاتیت ایی وجود ندارد. با توجه به اینکه عفونت این بیماری اغلب حاد است، عموما به خودی خود برطرف می‌گردد. به افراد مبتلا به این نوع عفونت اغلب توصیه می‌شود که استراحت کافی داشته باشند، مایعات و مواد مغذی زیادی بنوشند و از مصرف مواد الکلی خودداری کنند.
- هپاتیت غیر ویروسی: در صورتی که فرد به هپاتیت غیرویروسی مبتلا شده باشد، پزشک باید مواد مضر را خارج سازد. این کار با تنفس سریع یا استفراغ انجام می‌شود. برای بیماران مبتلا به هپاتیت ناشی از مصرف مواد مخدر، داروهای کورتیکواستروئید تجویر می‌شود.
عوارض
بیماری هپاتیت b یا c اغلب منجر به مشکلات وخیم‌تری می‌شود. به دلیل اینکه ویروس در اصل کبد شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، افراد مبتلا به هپاتیت مزمن b یا c در معرض خطرات زیر است:
- بیماری کبدی مزمن
- سیروز (ایجاد بافت جای زخم در کبد)
- سرطان کبد (در موارد نادر)
وقتی که کبد عملکرد مناسبی نداشته باشد، نارسایی کبد به وجود می‌آید. عوارض نارسایی کبد از قرار زیر هستند:
- اختلالات خونریزی
- تشکیل مایع در شکم (کبد دیگر نمی‌تواند سموم و مایعات را دفع کند، مایع عفونی می‌شود)
- افزایش فشار خون در سیاهرگ باب که وارد کبد می‌شود (به دلیل حفظ کلی مایع)
- نارسایی کلیوی (کاهش عملکرد کلیه در بیماران مبتلا به نارسایی کلیویی و تشکیل مایع در بدن به وجود می‌آید)
- انسفالوپاتی کبدی (خستگی، از بین رفتن حافظه، کاهش توانایی ذهنی به دلیل تشکیل مایعاتی که مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهند، به ویژه آمونیاک)
- سرطان کارسینوم هپاتوسلولار، سرطان کبد (در بین 80 درصد ازافراد مبتلا به سیروز اتفاق می‌افتد و عموما نتیجه هپاتیت ویروسی است)
افراد مبتلا به بیماری هپاتیت مزمن c بهتر است از مصرف نوشیدنی‌های الکلی پرهیز کنند، زیرا مصرف الکل باعث سرعت بخشیدن به این بیماری می‌شود.مکمل‌ها، داروهای تجویزی و غیرتجویزی مشخص نیز می‌توانند بر عملکرد کبد تاثیر گذار باشند. در صورتی که مبتلا به هپاتیت c مزمن هستید، قبل از مصرف هر نوع دارو با پزشک خود مشورت کنید.
پیشگیری
در ادامه روش های پیشگیری به تفکیک نوع هپاتیت شرح داده می شود.
- هپاتیت a
- پس از دستشوئی رفتن دست‌های خود را با آب و صابون بشوئید
- از مصرف غذاهای مانده خودداری کنید.
- در صورتی که در مورد سلامت آب مطمئن نیستید تنها از بطری‌های آب آشامیدنی یا آب جوشانده شده مصرف کنید.
- درصورتی که در محلی زندگی می‌کنید که در مورد سلامت آب مطمئن نیستید، میوه‌های را بخورید که می‌توانید پوست آنها را بگیرید.
- در صورتی که مطمئن هستید که سبزیجات خام به طور کامل ضدعفونی و تمیز شده‌اند، آنها را مصرف کنید.
- در صورتی که به مکان‌هایی می‌خواهید مسافرت کنید که در آنجا هپاتیپ شایع است، قبل از مسافرت واکسن هپاتیت آ دریافت کنید.
- هپاتیت b
- از ناقل بودن یا نبودن شریک زندگی خود مطمئن شوید.
- آمیزش جنسی محافظت شده داشته باشید.
- تنها سرنگ های تمیزی را استفاده کنید که پیش از این کسی آنها را استفاده نکرده است.
- مسواک، تیغ اصلاح یا ابزار مانیکور خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.
- در صورتی که در معرض خطر ابتلا به هپاتیت b هستید، واکسن هپاتیت b دریافت کنید.
- تنها از تجهیزات کاملا استرلیزه را برای خالکوبی، طب سوزنی و…استفاده کنید.
- هپاتیت c
- در صورتی که مبتلا به هپاتیت سی هستید، به دیگران اجازه ندهید از مسواک، تیغ اصلاح و تجهیزات مانیکور شما استفاده کنید.
- در صورت که مبتلا به هپاتیت سی هستید، زخم‌های باز خود را بپوشانید.
- سوزن، مسواک یا تجهیزات مانیکور را به صورت مشترک استفاده نکنید.
- در صورتی که پوست شما باید سوراخ شود، مطمئن شوید که تجهیزات مخصوص این کار به خوبی استرلیزه شده‌اند.
- مصرف مواد الکی را کم کنید.
- تجهیزات پزشکی مانند سرنگ و… را به صورت مشترک استفاده نکنید.
- هپاتیت دی
- از توصیه‌هایی که برای پیشگیری از هپاتیت بی ارائه شده استفاده کنید. تنها فردی که به نوع بی بیماری مبتلا شده، به نوع دی دچار می‌شود.
- هپاتیت ایی
- توصیه‌هایی که برای پیشگیری از نوع a ارائه شد را رعایت کنید. برای پیشگیری از هپاتیت های ناشی از مصرف مواد الکی، از نوشیدنی الکی پرهیز کنید.
- نحوه پیشگیری از هپاتیت ناشی از مواد مخدر و مواد شیمیایی
- از محتویات مرگبار کلیه مواد شیمایی مطلع شوید
- مطمئن شوید اسپری‌ای که مورد استفاده قرار می‌دهید به سمت خودتان نشانه نگرفته‌اید
- در صورتی که باید از مواد شیمایی خطرناک استفاده کنید، حتما لباس‌های محافظ بپوشید.
بیماری هپاتیت می تواند تبدیل به یک بیماری خطرناک شود، بنابراین با دیدن اولین علائم هپاتیت ذکر شده در مقاله، بهتر است به پزشک مراجعه کنید با تست های تشخیصی بهترین نوع درمان را برایتان تجویز نماید.
